Ich odyseja rozpoczęła się 1 sierpnia 1944 roku, w dniu wybuchu powstania w Warszawie. Właściwie był to jedynie prolog. Na dobre (i złe) wyruszyły dopiero na początku października z obozu przejściowego w Pruszkowie, by po kilku miesiącach zatrzymać się na Kaukazie. Po drodze zgubiły matkę, zdrowie i ojczyznę. Siostry Ludwika i Krystyna Zienkiewicz miały wtedy […]

Wstał wcześnie rano. Ogolił się, założył odświętne ubranie. Dziesiątki dokumentów i pism procesowych wrzucił do pękatej torby. – To wszystko co mam. Historia mojego upadku – pomyślał. Najpierw pojechał do Ozimka. Zza bramy spojrzał na dom, który kupił przed 38 laty i z którego go wyrzucono. Nie spotkał byłej żony, ani syna. W Kędzierzynie przesiadł […]

Z okazji 80. rocznicy deportacji do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz pierwszego transportu polskich więźniów politycznych oraz 75. rocznicy wyzwolenia obozu przygotowaliśmy program „Pierwsi w Auschwitz”. To cykl 13 spotkań autorskich w małych miejscowościach do 25 tysięcy mieszkańców. Każde spotkanie zawiera opowieść o losach polskich więźniów Auschwitz, projekcję fabularyzowanego filmu dokumentalnego o losach Polaków w Auschwitz […]

Stykał się z najgorszym złem. Widział, jak w strasznych mękach umierali koledzy i sam wielokrotnie ocierał się o śmierć. Przebywał w koszmarnych osadach wśród tysięcy kalek po odmrożeniach, z obciętymi nosami, rękami, nogami… I takich ludzi nauczył się kochać, bo innych nie było. Wypowiedział banalną prawdę, że nie to jest ważne, czy ktoś jest biały, […]

Pokazał mi złamany przed laty, nieruchomy palec, przestrzelone ramię i strzaskaną kostkę. W klapie jego marynarki dostrzegłem dwa znaczki – więźnia obozu koncentracyjnego i żołnierza Armii Krajowej.  Powiedział, że przez całe życie walczył i musi wypełnić jeszcze jedną misję. Spotkałem go w połowie lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia, gdy przyjechał do Polski na wieść o tym, […]

9  – Długo wyrzucałem sobie, że wyruszyłem do Czerników tak późno, że zwlekałem. Do Cyli też miałem żal, że na mnie nie czekała – przyzna po latach Jerzy Bielecki. W maju 1945 roku przeniósł się do Krakowa. Maturę zdał w III Gimnazjum im. Sobieskiego. Studiował budowę samochodów i ciągników na Wydziale Politechnicznym AGH. Nakaz pracy […]

5 21 lipca 1944 roku, piątek. Punktualnie o piętnastej Jurek wychodzi na balkon i podnosi ręce. Potem zgłasza się do SS-Rottenführera Titze z prośbą o zwolnienie na kilkanaście minut. Obiecuje załatwić dla esesmana kiełbasę od kolegów pracujących w rzeźni. Wychodzi z budynku, po czym wchodzi z powrotem od strony rampy rzadko uczęszczanymi schodami. Biegnie na […]

Październikowy, chłodny dzień 2011 roku. Nowotarski cmentarz. Za trumną wolno sunie tłum żałobników. W trumnie Jerzy Bielecki. Trudno uwierzyć… Wciąż mam go przed oczami. Żywego. Szczupły, wysoki, wyprostowany, z siwą, bujną czupryną nie wygląda na swoje lata. Pisze, opowiada, udziela wywiadów. Podróżuje: Nowy Jork, Tel Aviv, Hamburg, Kraków, Chorzów, Oświęcim… Przez telefon, gdy pozna znajomego, […]

Stacja XII – KWARANTANNA Jerzy Bielecki, numer obozowy 243: Mija parę dni. Wszystkie podobne do siebie. Wszystkie zaczynają się i kończą rutynowym apelem. Przywykamy do bicia, do kapów i esesmanów, esesmani przyzwyczajają się do nas. Niemcy konsekwentnie dążą do bezwzględnego podporządkowania więźniów niszczycielskiemu systemowi. Chcą w najkrótszym czasie zrobić z nas bezwolne automaty reagujące tylko […]

Stacja IX – NUMERY Józef Stós, numer obozowy 752: Dolmetscher krąży między stolikami, służąc tłumaczeniem. Baltaziński – były oficer armii austriackiej, ziemianin z miasta Brzeska, patriota – ma nasze zaufanie, to znaczy tej dwudziestoosobowej, zwartej grupy, skupionej wokół niego. Z klasy przedmaturalnej przyjechało nas tu pięciu. Wszyscy aresztowani 3 maja. Ze starszych od nas było […]